Comparison of the Nutritive Value of Wheat and Triticale in Fish Diet

Abstract

Žitarice predstavljaju osnovni izvor energije za ishranu ljudi i domaćih životinja zbog visokog sadržaja skroba i drugih ugljenih hidrata. Dominantu ulogu među njima imaju kukuruz, pirinač i pšenica. Demografska eksplozija uslovljava da se za ovu namenu, uključujući ishranu riba, sve više uključuju druge vrste žitarica među kojima je i tritikale. Žitarice se prema nutritivnoj vrednosti i upotrebljivosti za ishranu domaćih životinja mogu rangirati sledećim redosledom: pšenica - tritikale - kukuruz - ječam – raž. Tritikale (x Triticosecale) je hibrid pšenice (Triticum spp.) i raži (Secale cereale sa nizom poboljšanih kvantitativnih karakteristika u odnosu na roditelje. Tolerantnost na bolesti i nepovoljne agroekološke uslove omogućuju gajenje u područjima manje pogodnim za gajenje komercijalno značajnijih žitarica. Zrno tritikale prema ukupnom sadržaju proteina (do 20% suve mase) i pojedinih esencijalnih aminokiselina (posebno lizina) prevazilazi druge žitarice. Sem toga, karakteriše ga povećana iskoristljivost fosfora uslovljena višim sadržajem enzima fitaze. Zrno tritikale ima neznatno manju energetsku vrednost u poređenju sa pšenicom. Povećan sadržaj celuloze smanjuje njegovu svarljivost. Ekstrudiranjem i drugim termičkim postupcima moguće je izvršiti želatinizacija sirovog skroba i povećati stepen svarljivosti. Veći broj istraživanja sprovedenim na šaranu (Cyprinus carpio), ukazuju na mogućnost delimične zamene pšenice i kukuruza, kao i ribljeg brašna, tritikaleom u smešama za ishranu šaranskih vrsta.